"Từ điển KHAZARS"Quyển tiểu thuyết đầu tiên của thế kỷ XXI
Đó là nhận định của các nhà lý luận phê bình châu Âu thông qua tạp chí Paris Match, Sunday Times. Từ điển Khazar là quyển tiểu thuyết - từ điển bao gồm 100.000 từ, hình thức giống như một bảng từ vựng xếp theo thứ tự alphabet, được xây dựng trên một mô hình tuần hoàn, và tùy theo bảng chữ cái của mỗi thứ tiếng, tiểu thuyết sẽ có một đoạn kết khác nhau - một nỗ lực ngoạn mục hầu phá vỡ hình thức tiểu thuyết truyền thống tự sự tuyến tính mà vẫn rất độc đáo, độc lập về mặt nội dung, ý nghĩa…
“Bởi có rất nhiều độc giả tài năng hơn là tác giả và nhà phê bình văn học tài năng, tôi phải thay đổi cách viết. Tôi dành cho độc giả quyền quyết định chọn cốt truyện và sự phát triển các tình huống trong tiểu thuyết: đọc từ đâu và kết thúc tại đâu, thậm chí quyền quyết định về số phận của các nhân vật chính. (…). Tôi muốn văn học - vốn thuộc loại “nghệ thuật không thể đảo ngược” như kiến trúc, điêu khắc hay hội họa - thành “nghệ thuật có thể đảo ngược” - tác giả Milorad Pavic nói trong phần nhập đề của quyển sách. Chính vì vậy, bạn có thể đọc Từ điển Khazar theo bất kỳ cách nào: cách cổ điển từ trước ra sau hay ngược lại từ sau ra trước, đọc nhảy cóc theo mục từ, theo từng nhóm các mục có liên quan hay chỉ đọc những mục từ mình quan tâm… Và cho dù bạn chọn đọc theo thứ tự nào câu chuyện vẫn là một, và tùy theo nhu cầu lẫn tri kiến, mỗi người sẽ nhận được những phần quà to nhỏ khác nhau. Nhưng món quà quí nhất mà Từ điển Khazar mang đến cho bạn là sự mới lạ đến choáng ngợp, như khi ta đặt chân lên một vùng đất chưa ai khai phá bao giờ.
Tôi muốn văn học - vốn thuộc loại “nghệ thuật không thể đảo ngược” như kiến trúc, điêu khắc hay hội họa - thành “nghệ thuật có thể đảo ngược” - Milorad Pavic.
Theo chú giải của sách, Khazar là tên một bộ tộc kỳ bí, từng sinh sống ở vùng thảo nguyên phía bắc biển Đen, rồi đột nhiên biến mất khỏi lịch sử vào một thời điểm nào đó giữa thế kỷ 11, những gì thành văn còn sót lại chỉ là một ít thông tin mơ hồ, cùng những cuộc tranh cãi triền miên giữa các nhà viết sử với các nhà nghiên cứu về sự tồn vong của dân tộc này.Có một nàng công chúa tên là Ateh - trong ngôn ngữ Khazar tên nàng có nghĩa là “bốn trạng thái của linh hồn”. Nàng ưa mang trên mỗi mí mắt một chữ cái trong bảng mẫu tự bị cấm của người Khazar với lời nguyền: kẻ bất hạnh nào đọc những chữ cái đó sẽ chết ngay tức khắc. Ateh không đẹp, nhưng nàng biết cách sắp xếp các nét mặt của mình sao cho mang lại một sự biểu cảm tạo ấn tượng về cái đẹp.
Vì quá gồng mình cho vẻ đẹp nhân tạo ấy, thỉnh thoảng những lúc không để ý, sắc đẹp nàng vỡ vụn ra thành từng mảnh li ti và lấp lánh như những hạt muối. Người ta nói rằng nàng bất tử, thế nhưng một truyền thuyết khác lại kể rằng một hôm nàng thức dậy, trong khi mí mắt với hai chữ cái chưa được rửa, nàng soi gương, thế là nàng lăn ra chết ngay lập tức. Nàng chết giữa hai lần nháy mắt, đúng hơn là trong khoảnh khắc nhìn thấy những chữ cái chết chóc ghi trên chính mi mắt của mình, “nàng chết do bị giết bởi những chữ cái của quá khứ lẫn tương lai”.
Trên đây là câu chuyện của mẫu tự đầu tiên trong Từ điển Khazar. Và còn rất nhiều chuyện thấm đẫm phong vị thần bí, huyền hoặc, hoang đường, nhưng lại rất hiện đại, không chỉ bởi nó phảng phất chất trinh thám, phiêu lưu, mà bên trong cái thế giới mênh mông muôn màu muôn vẻ ấy còn ẩn chứa rất nhiều mạch ngầm, quặng mỏ của ý niệm, của biểu tượng, của nội hàm triết học với những bí ẩn liên tiếp được đặt ra.
Từ điển Khazar dày 520 trang, được chia ra làm ba phần: phần 1 Sách đỏ, phần 2 Sách xanh và phần 3 Sách vàng cùng đầy đủ lời giới thiệu, nhập đề, hướng dẫn cách đọc, chú giải và phụ lục của tác giả, dịch giả. NXB Văn Hóa Thông Tin ấn hành. Tuy nhiên, có lời khuyến cáo rằng sách hơi khó tìm, bởi người bán rất hay nhầm đây là quyển... từ điển!
Từ điển Khazar dày 520 trang, được chia ra làm ba phần: phần 1 Sách đỏ, phần 2 Sách xanh và phần 3 Sách vàng cùng đầy đủ lời giới thiệu, nhập đề, hướng dẫn cách đọc, chú giải và phụ lục của tác giả, dịch giả. NXB Văn Hóa Thông Tin ấn hành. Tuy nhiên, có lời khuyến cáo rằng sách hơi khó tìm, bởi người bán rất hay nhầm đây là quyển... từ điển!
SongPhạm
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét